Eindelijk een doorbraak voor het Gesù-klooster in Brussel
Al bijna 20 jaar wordt een oplossing gezocht voor de iconische - maar verwaarloosde - Gesù-site in de Koningsstraat te Brussel. Na eerdere plannen voor een vijfsterrenhotel en een foodmarket verkregen vastgoedontwikkelaars VDD Project Development en Redet een definitieve vergunning voor een vernieuwend residentieel en commercieel programma.
Een iconisch stuk geschiedenis
Het verhaal van de Gesù-site begint in 1856 wanneer het provincialaat van de jezuïeten van België de prestigieuze villa van Jean-Baptiste Vifquain – vooraanstaand Brussels ingenieur-architect en grondlegger van de Brusselse verstedelijking – en aangrenzende percelen in handen krijgen. Architect Louis Pavot werd geselecteerd en ontwierp een bouwproject mét kerk en nieuwe residentie in een neogotische architectuur voorstel, in die tijd zeer populair.
Hoewel de definitieve inwijding van de kerk plaatsvond in 1867, konden de jezuïeten pas in 1928 ook hun grote woonproject realiseren. Hiervoor deden ze beroep op architect Edmond Serneels, een fervent voorstander van de neogotiek en ontwerper van tal van religieuze gebouwen in Brussel. Een deel van zijn plannen werd gerealiseerd tussen 1929 en 1931. Zijn ontwerp om de kerk te voltooien kreeg echter geen goedkeuring van de centrale gezaghebbers bij de Sociëteit van Jezus in Rome.
Na zijn dood in 1934, stelde de orde een nieuwe architect aan; Antoine Courtens. Zijn visie voor de nieuwe kerk sloot duidelijk aan bij de christelijke architecturale tradities en integreerde tegelijk een esthetische benadering die uiting gaf aan de artistieke context van de jaren 1930 van de vorige eeuw in Brussel, tussen art deco en modernisme. De nieuwe kerk werd plechtig in gebruik genomen met de paasmis van 1939. De laatste openbare erediensten werden gehouden in 1977, waarna de site aan verloedering werd overgelaten.
Een bewogen parcours van diverse plannen
In 2007 werd de volledige Gesù-site aangekocht door Rue Royale nv, een dochteronderneming van de Rosebud Hotels Holdings groep. De site leek klaar voor een nieuwe toekomst als ambitieus luxehotel met 150 kamers. Al bij het indienen van de eerste vergunningsaanvraag in 2006, stoot het project echter op tegenkanting. In de jaren die volgden, werd intens geprocedeerd, werd de sloop van de hoekgebouwen verboden en oordeelde de Raad van State dat er ook huisvesting moest worden voorzien.
Na een volledige herziening van de plannen werd in 2013 een nieuwe aanvraag ingediend voor een luxehotel met 75 kamers, een restaurant en 77 appartementen. De in 2015 verleende stedenbouwkundige vergunning werd weliswaar meteen aangevochten door verschillende Brusselse verenigingen.
Na een turbulente periode waarin onder meer 220 sans-papiers hun intrek namen in het voormalige klooster, besloot Rue Royale nv in 2019 om een gedeelte van de site te verkopen aan ontwikkelaars VDD Project Development en Redet: het neo-klassiek gebouw op de hoek van de Koningsstraat en de Haachtsesteenweg, het kloostergebouw in de Dwarsstraat, de bebouwing in de Staartsterstraat en de binnentuin.
De kerk en de kapel bleven eigendom van Rue Royale nv met de intentie om deze om te vormen tot een foodmarket. Echter werden deze plannen recent opgeborgen door het faillissement van Rue Royale nv.
Het Gesù-project, een harmonieuze fusie van erfgoed en moderne transformatie
Ontwikkelaars VDD Project Development en Redet ontvingen recent de definitieve vergunning voor hun onafhankelijke project voor in totaal 15.000 m2. In samenwerking met de architecten van DDS+ en de ingenieurs van VK Engineering en DS Engineering zal de historische site worden omgevormd tot een veelzijdig complex met zowel residentiële als commerciële functies.
Vernieuwend, residentieel-commercieel programma tekent de site
In het gerestaureerde neoclassicistische gebouw op de hoek van de Koningsstraat en het nieuwe gebouw grenzend aan de Staartsterstraat zullen in totaal 57 traditionele appartementen worden voorzien. Elk appartement is zorgvuldig ontworpen met een sterke nadruk op efficiënt ruimtegebruik. De appartementen in de Koningsstraat genieten van zichten op de Kruidtuin en de appartementen in de Staartsterstraat op de binnentuin en de achtergevel van de Gesù-kerk.
Het voormalige klooster grenzend aan de Dwarsstraat, werd door VDD en Redet recent verkocht aan YUST – Young Urban Style. Het unieke YUST-concept, met bewezen internationale succesprojecten in Antwerpen en Luik, zal korte en lange verblijven aanbieden in combinatie met werken, events, eten en cultuur. Op het gelijkvloers komen diverse gemeenschappelijke ruimtes en horecafaciliteiten, met toegang naar de indrukwekkende binnentuin. Dit wordt een gastvrije locatie die toegankelijk is voor bewoners, hotelgasten en het grote publiek. Op de eerste en tweede verdieping komen 49 hostelkamers voor korte verblijven. Op de derde, vierde, vijfde, zesde en zevende verdieping worden 91 co-living appartementen ondergebracht. Alle appartementen zullen beschikken over een eigen badkamer, open keuken en woon- en slaapgedeelte alsook gebruik kunnen maken van gemeenschappelijke faciliteiten, zoals loungeruimtes, een fitnesscentrum, een restaurant met buitenterras en de prachtige landschapstuin etc.
Duurzame mobiliteit staat centraal
Vanwege de diverse beschikbaarheid van openbaar vervoer in de nabije omgeving en de aanwezigheid van meerdere openbare parkeergarages, legt het project de nadruk op zachte mobiliteit en beperkt het de ondergrondse parkeergelegenheid. Voor de bewoners op de site zullen 40 private parkeerboxen beschikbaar zijn. Hotelgasten kunnen gebruikmaken van de openbare parkeergarage "Bota" en andere bestaande openbare parkeergarages in de buurt.